ინფექციური მონონუკლეოზი

             რა არის ინფექციური მონონუკლეოზი?

ინფექციური მონონუკლეოზი კლინიკური სინდრომია, რომელიც ყველაზე ხშირად (შემთხვევების 80-90%) გამოწვეულია ეპშტეინ-ბარის ვირუსული ინფექციით.  სხვა მიზეზები გაცილებით იშვიათია.  ინფექციური მონონუკლეოზი როგორც წესი, მოზარდებსა და ახალგაზრდებში ვლინდება, როგორც ცხელებით მიმდინარე დაავადება ყელის ტკივილითა და გადიდებული ლიმფური კვანძებით. ჩვეულებრივ, აღინიშნება ატიპური ლიმფოციტოზი და ტესტი ჰეტეროფილურ ანტისხეულებზე დადებითია. ბავშვებში დაავადება ზოგადად მსუბუქად მიმდინარეობს, ხოლო მოზრდილებში უფრო მძიმეა. მწვავე ავადმყოფობის კუპირებას ჩვეულებრივ მოჰყვება ლატენტური ინფექციის არსებობა მთელი სიცოცხლის განმავლობაში, მსოფლიო მასშტაბით მოზრდილი პოპულაციის 90%-ზე მეტის ინფიცირებით.

ეპშტეინ-ბარის ვირუსი (EBV), ასევე ცნობილი, როგორც ადამიანის ჰერპესვირუს 4, ინფექციური მონონუკლეოზის შემთხვევათა დაახლოებით 80%-90%-ის ეტიოლოგიური აგენტია. დანარჩენ ეპშტეინ-ბარის ვირუსზე უარყოფით შემთხვევებში მონონუკლეოზის სინდრომი შესაძლოა გამოწვეული იყოს ადამიანის ჰერპესვირუს 6-ით (9%), ციტომეგალოვირუსით (5%-7%), მარტივი ჰერპესის ვირუს 1-ით და იშვიათ შემთხვევებში შემდეგი აგენტებით: Streptococcus pyogenes, Toxoplasma gondii, აივ-1, ადენოვირუსი და ასევე Corynebacterium diptheriae, Francisella tularensis, A და B ჰეპატიტის ვირუსები, წითურა ან ენტეროვირუსები .ეპშტეინ-ბარის ვირუსი ყველაზე ხშირად ნერწყვის საშუალებით გადაეცემა, რის გამოც მას "კოცნის".
დაავადებას უწოდებენ. არსებობს ეპშტეინ-ბარის ვირუსის სქესობრივი გზით ტრანსმისიის მტკიცებულება.

ინფექციური მონონუკლეოზი ზოგადად, თვითლიმიტირებადი მდგომარეობაა, რომელსაც არ სჭირდება სპეციფიკური მკურნალობა. თერაპიის საფუძველია დამხმარე მოვლა. დამხმარე მოვლა მოიცავს კარგ ჰიდრატაციას, სიცხის დამწევი საშუალებებისა და ტკივილგამაყუჩებლების გამოყენებას, როგორიცაა ანთების საწინააღმდეგო არასტეროიდული პრეპარატები. ხშირი რეკომენდაციაა დასვენება. მძიმე კლინიკური მიმდინარეობისას საჭიროა პაციენტის ჰოსპიტალიზაცია.

 ინფექციური მონონუკლეოზის პროგნოზი საკმაოდ კარგია ჯანმრთელ პირებში. სიკვდილი იშვიათია და როგორც წესი, გამოწვეულია სასუნთქი გზების ობსტრუქციით, ელენთის გაგლეჯით, ნევროლოგიურინგართულებებით, ჰემორაგიით ან მეორეული ინფექციით.

 

ავტორი: მეგი კობახიძე  - ინფექციონისტი.